Organisatie
In de bakkerijbranche zijn verschillende organisaties actief die opkomen voor de belangen van de gehele sector of onderdelen daarvan, voor ondernemers en werknemers en voor hun opleiding en ontwikkeling.
1.1
WERKGEVERS- EN WERKNEMERSORGANISATIES
Terug
naar
Boven
De Nederlandse Vereniging voor de Bakkerij (NVB)
De NVB is een werkgeversorganisatie voor middelgrote en grote industriële bakkerijondernemingen. De organisatie zorgt voor collectieve belangenbehartiging en individuele ondersteuning en voorlichting aan leden.
Nederlandse Brood- en Banketbakkers Ondernemers Vereniging (NBOV)
De NBOV zet zich in voor alle ondernemers in de ambachtelijke (banket)bakkerij en voor haar leden in het bijzonder, op alle onderwerpen rondom ondernemerschap, werkgeverschap en vakmanschap.
FNV Bondgenoten
De Bedrijfsgroep Industrie behartigt, namens FNV Bondgenoten, de belangen van de werknemers in het bakkersbedrijf.
CNV Vakmensen
De Vakgroep Brood & Zoetwaren behartigt, namens CNV Vakmensen, de belangen van werknemers in het bakkersbedrijf.
1.2
OVERIGE BRANCHE- EN BELANGENORGANISATIES
Terug
naar
Boven
Sociaal Fonds Bakkersbedrijf (SFB)
In het SFB werken de sociale partners samen om het sociaal klimaat in de branche te bevorderen. Het SFB financiert onder andere werkzaamheden rond arbeidsomstandigheden, arbeidsvoorwaarden en arbeidsmarkt. Daarnaast stimuleert het SFB de her-, om- en bijscholingsmogelijkheden en de beroepspraktijkvorming.
Vereniging van Nederlandse Fabrikanten van Bakkerijgrondstoffen (NEBAFA)
De NEBAFA behartigt de belangen van de Nederlandse bakkerijgrondstoffenindustrie op het terrein van (Europese) levensmiddelenwetgeving, tentoonstellingen, verpakkingen en voedselveiligheid.
Nederlands Bakkerij Centrum (NBC)
Het NBC is het onafhankelijke kennis- en adviescentrum voor de Nederlandse brood- en banketbakkerij. Het NBC opereert als uitvoerder voor de sector met als doel de sector sterker en weerbaarder te maken. Dit gebeurt op basis van door de beleidsmakers binnen de sector opgestelde doelstellingen.
Stichting Ambachtelijke Bakkerij (SAB)
De SAB werkt aan de promotie van ambachtelijk brood en banket, de ambachtelijke bakkerij en ambachtelijke bakkers, vooral op de winkelvloer van de aangesloten leden.
Stichting Bakkracht
Stichting Bakkracht staat voor beleid en gerichte aandacht voor opleiden, ontwikkelen en imago. De Stichting zorgt voor de implementatie en uitvoering van het beleid. De komende jaren ligt de focus op bevorderen van (zij-)instroom, verbeteren van het imago, stimuleren van de ontwikkeling van medewerkers en borgen van de kwaliteit van opleidingen en trainingen.
Stichting Bedrijfspensioenfonds voor het Bakkersbedrijf (BPF Bakkers)
Het BPF Bakkers voert de pensioenregeling voor de bakkerijbranche uit en wordt bestuurd
door de sociale partners.
Stichting Bedrijfsopvolging Bakkerij
Stichting Bedrijfsopvolging Bakkerij heeft als doel te voorzien in voldoende opvolgers in bakkerijen, het ambacht te behouden en te zorgen voor voldoende werkgelegenheid.
1.3
ORGANISATIES OP HET SNIJVLAK VAN BRANCHE EN BEROEPSONDERWIJS
Terug
naar
Boven
Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB)
De SBB maakt werk van praktijkleren. Zodat studenten de beste praktijkopleiding krijgen met uitzicht op een baan. En bedrijven nu en in de toekomst beschikken over de vakmensen die ze nodig hebben. Daartoe draagt de SBB bij aan de erkenning van leerbedrijven en voldoende stages en leerbanen. De SBB zorgt ook voor het opstellen en onderhouden van de kwalificatiestructuur, ondersteunt de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt met onderzoek, adviseert het kabinet hierover en waardeert buitenlandse diploma’s op vmbo- en mbo-niveau.
MBO Raad
De MBO Raad is een Nederlandse onderwijsorganisatie die als brancheorganisatie optreedt
voor scholen in het middelbaar beroepsonderwijs. Tot de aangesloten scholen behoren onder meer roc’s en agrarische opleidingscentra.
Vestigingen
In dit hoofdstuk de cijfers van productie- en verkooplocaties van brood en banket of combinaties daarvan. En feiten over de ontwikkeling van het aantal vestigingen, filialisering en regionale spreiding.
2
TYPE VESTIGINGEN EN BRONNEN
Terug
naar
Boven
In dit rapport verdelen we de bakkerijvestigingen
in de volgende typen:
-
Verkooplocatie van brood en banket zonder productie
Winkels in niet zelf vervaardigd brood en banket. Eventueel in combinatie met bake off van broodproducten en verkoop van chocolade en suikerwerk.
-
Productielocatie van brood en banket met en zonder verkoop
Vervaardiging van diverse broodsoorten, van dagvers of diepgevroren nat gebak, van cakes, taarten en ander vers banket, van bake-offproducten en van pannenkoeken, niet voor onmiddellijke consumptie.
Voor de analyse van het aantal vestigingen is gebruik gemaakt van twee typen bestanden: van Locatus en van de Kamer van Koophandel met SBI-codes, waarvan we de omschrijvingen hanteren. De winkelgegevens van Locatus zijn zuiver, omdat een team van buitendienstmedewerkers de verkooppunten in het veld controleert. Het bestand van de Kamer van Koophandel is een administratief bestand. Ondernemingen moeten zichzelf in- of uitschrijven.
Swot vestigingen
Terug
naar
Boven
STERKTES
- Groeiend aantal startende ondernemers
ZWAKTES
- Jaarlijkse daling aantal ambachtelijke bakkerijvestigingen
KANSEN
- Filialisering als vorm van groei
BEDREIGINGEN
- Daling aantal kleine bakkers
met één winkelvestiging - Daling aantal winkels in versspecialiteiten
2.1
ONTWIKKELING AANTAL BAKKERIJVESTIGINGEN
Terug
naar
Boven
Van 2013 tot en met 2024 is een groei te zien van het aantal vestigingen in de bakkerijsector van % (vervaardiging van brood en vers banketbakkerswerk, met en zonder productielocatie). Hierbij is met name groei zichtbaar in de afgelopen jaren 2020-2024 van 13% (vervaardiging van brood en vers banketbakkerswerk, met en zonder productielocatie). Dat geldt zowel voor productielocaties voor brood en vers banketbakkerswerk als voor winkels in brood en banket zonder productielocatie. Tussen ambacht en industrie is geen onderscheid te maken, omdat de Kamer van Koophandel de codes voor de Standaard Bedrijfsindeling (SBI) sinds 2008 anders vastlegt.
Het lijkt erop dat de trends van centralisering van productielocaties en filialisering zich verder voortzetten. Noord-Holland kent met 55% nog steeds de grootste stijging van het aantal winkels in brood en banket (2013-2024) maar de groei van het aantal winkels is de laatste jaren gedaald. Daarentegen is in Drenthe het aantal winkels gegroeid met 28% (2020-2024) i.p.v. van de eerdere daling van -15% (2013-2020). In Limburg en Groningen is het aantal winkels in brood en banket weer gestegen naar eerder een daling van het aantal met -3%. De vervaardiging van brood en vers banketbakkerswerk stijgt vooral in Drenthe, Zuid-Holland en in Flevoland en daalt met name in Limburg, Groningen en Zeeland.
Ontwikkeling aantal bakkerijvestigingen in de periode 2013-2024, in absolute aantallen
Vergelijk met provincies
Bron: KVK gebaseerd op SBI-codes
2.2
AANTAL WINKELVESTIGINGEN BAKKERIJSECTOR
Terug
naar
Boven
Op peilmoment januari 2024 telde Locatus 3.281 vestigingen met en zonder productieplaats. Ten opzichte van 2010 is het aantal vestigingen met 19,6% gedaald en ten opzichte van peilmoment 2020 is het aantal vestigingen met 9,6% gedaald. De daling gebeurde in alle provincies. De grootste dalingen zijn zichtbaar in Limburg (35%), Groningen (34%) en Zuid-Holland (23%)
Totaal aantal winkelvestigingen in de bakkerijbranche in de periode 2010-2023, in absolute aantallen
Vergelijk met provincies
Bron: Locatus
2.3
STARTENDE BEDRIJVEN EN BEDRIJFSOPHEFFINGEN
Terug
naar
Boven
In de vervaardiging van brood en banket met en zonder verkooplocatie zijn de afgelopen jaren meer bedrijven gestart dan er stopten. Deze trend zet zich voort in 2024. In 2019 was een forse groei van startende ondernemingen te zien. Deze trend zette zich voort in 2021 maar in 2022 en 2023 daalde het aantal startende bedrijven. Terwijl het aantal stoppende ondernemingen steeg in 2022. Bij winkels in brood en banket zien we dat het aantal stoppende bedrijven in 2023 ook steeg.
Ontwikkeling van het aantal vestigingen: huidige stand bedrijven, startende bedrijven en bedrijfsopheffingen
Vergelijk met provincies
Bron: KVK gebaseerd op SBI-codes
2.4
FILIALISERING BIJ BAKKERS MET WINKELVESTIGINGEN
Terug
naar
Boven
In 2024 is het aantal zelfstandige winkels respectievelijk gelijk gebleven ten opzichte van 2020.
Van de ondernemers met meerdere filialen nam het aantal winkels toe in 2021 en 2022, daalde het aantal in 2023 en is een kleine stijging waarneembaar per 1-1-2024.
Filialisering bij ambachtelijke bakkers
Bron: Locatus
2.5
VERDELING AANTAL FILIALEN PER ONDERNEMING
Terug
naar
Boven
De grootste daling tussen 2020 en 2024 is te zien bij de ondernemers met 11 tot 15 winkels. De grootste stijging vond plaats in het segment van ondernemers met 6 tot 10 winkels.
Verdeling aantal winkels per onderneming
Bron: Locatus
2.6
REGIONALE SPREIDING BAKKERIJVESTIGINGEN PER PROVINCIE
Terug
naar
Boven
De meeste bakkerijbedrijven zijn te vinden in de provincies Zuid-Holland, Noord-Holland, Noord-Brabant en Gelderland en dit is onveranderd in 2024 ten opzichte van 2020.
Regionale spreiding van het aantal bakkerijvestigingen versus het aantal inwoners per vestiging per provincie, in 2020
Bron: KVK gebaseerd op SBI-codes / CBS
2.7
REGIONALE SPREIDING BAKKERIJVESTIGINGEN IN GROTE STEDEN
Terug
naar
Boven
Van de tien grootste gemeenten is Amsterdam koploper in de groei van het aantal bakkerijvestigingen (2010-2020). In 2023 ten opzichte van 2020 is de groei het sterkst in Almere.
Geen update van de data in 2024.
Regionale spreiding bakkerijvestigingen in grootste gemeenten versus het aantal inwoners per stad, in 2020
Bron: KVK gebaseerd op SBI-codes / CBS